Thursday, April 19, 2007

ಹೂಡಿಕೆ-ಕೂಡಿಕೆ

ನೀವು ಶರವೇಗದ ಸರದಾರರಾಗಿದ್ದರೆ ನನ್ನ ಆಮೆಯ ವೇಗವನ್ನು ದಯವಿಟ್ಟು ಕ್ಷಮಿಸಿ, ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆಗಳಿಗೆ ನಾನು ಹೇಗೆ ಬಾಧ್ಯಸ್ಥನೋ ಹಾಗೇ ಅನ್ನ ಅನುಭವಗಳಿಗೂ ಕೂಡಾ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಕುರಿತ ನನ್ನ ಅನುಭವಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳ ದಿನಗಳಿಂದ ಬರೆಯಬೇಕು ಎನ್ನಿಸಿದ್ದರೂ ಹೀಗೆ ಈ ಹಿಂದೆ ಬರೆಯಲಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.

ನಾವೆಲ್ಲ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲನೇ ಭಾರಿಗೆ ಯಾವುದೋ ಮಾಧ್ಯಮದ ಮುಖಾಂತರ ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾದಲ್ಲಿನ "ಒಳ್ಳೆ"ಯ ಮುಸ್ಲಿಮರು ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿ ತಾವು ಇರಿಸಿದ ಅಥವಾ ತೊಡಗಿಸಿದ ಹಣಕ್ಕೆ ಬಡ್ಡಿಯನ್ನೂ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲವಂತೆ ಎಂದು ಓದಿದಾಗ, 'ಅವರೇನ್ ಬಿಡು, ಒಳ್ಳೇ ಕರಡಿ ಇದ್ದ ಹಾಗೆ...' ಎಂದು ತಮಾಷೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದೆವು (ಬಹಳ ಶ್ರೀಮಂತರನ್ನು ನಮ್ಮೂರಿನಲ್ಲಿ 'ಅವರೇನ್ ಬಿಡಪಾ ಕರಡಿ ಇದ್ದಂಗೆ, ..ಕ್ಕೂ ಕೂದ್ಲಿಗೂ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಗೊತ್ತಾಗಲ್ಲ!' ಎಂದು ಹೇಳುವುದು ನಾಣ್ಣುಡಿ). ನಮಗೆಲ್ಲಾ ಅಲ್ಲಿ ದುಡಿದ ಹಣದಲ್ಲಿ ಮಿಕ್ಕುವುದಿರಲಿ ಸಾಲ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ ಆ ತಿಂಗಳೇ ದೊಡ್ಡದು ಎನ್ನುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇದ್ದಾಗ, ನನ್ನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಣವೆನ್ನುವುದೇನಾದರೂ ಉಳಿದಿದ್ದರೆ/ಓಡಾಡಿದ್ದರೆ ಅದು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದ ಮೇಲೇ ಎಂದು ಹೇಳಬೇಕು. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿನ ಇಂಟರೆಷ್ಟ್ ರೇಟ್ ನೋಡಿ ನಾನು ತಲೆ ತಿರುಗಿ ಬೀಳದಿದ್ದುದೇ ಹೆಚ್ಚು, ನಾನು ಬಂದ ಹೊಸತರಲ್ಲಿ "ಚೆಕ್ಕಿಂಗ್" ಅಕೌಂಟ್ ಎನ್ನುವುದು ಹೊಸದಾದರೂ, ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿ ಹೇಗೇ ಹಣ ತೊಡಗಿಸಲಿ, ಅಲ್ಲಿ ಎರಡು-ಹೆಚ್ಚೆಂದರೆ-ಮೂರು ಪರ್ಸೆಂಟ್ ಬಡ್ಡಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೆ ಅದು ಬಹಳವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆಗೆಲ್ಲ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹನ್ನೊಂದು-ಹನ್ನೆರಡರವರೆಗೆ ಇಂಟರೆಷ್ಟು ರೇಟು ಇದ್ದಿದ್ದು ನಮಗೆಲ್ಲಾ ಇನ್ನೂ ಭಾರತದಲ್ಲೇ ಹಣವನ್ನು ತೊಡಗಿಸುವ ಹುಚ್ಚನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿಸಿತ್ತು. ಆದರೆ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಇಲ್ಲಿಂದ ಒಮ್ಮೆ ಕಳಿಸಿದ ಹಣ ಈವರೆಗೆ ಯಾವ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದು ನನಗೆ ನೆನಪಿಲ್ಲ!

ಇಲ್ಲಿ ಕೊಡುವ ಒಂದೆರಡು ಪರ್ಸೆಂಟ್ ಬಡ್ಡಿಯನ್ನೂ ಬೇಡವೆನ್ನಲು ನಾವೇನು ಆಗರ್ಭ ಶ್ರೀಮಂತರೇ, ಸೌದಿ ದೊರೆಗಳೇ...ಎಷ್ಟು ಸಿಕ್ಕರೆ ಅಷ್ಟು ಎಂದು ಸುಮ್ಮನೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಒಂದು ಕಡೆ ಆಲನ್ ಗ್ರೀನ್‌ಸ್ಪ್ಯಾನ್ ಇನ್‌ಫ್ಲೇಶನ್ ಅನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಹಾಕಿದಂತೆ ತೋರಿದರೂ ಸುಮಾರು ಮೂರು-ಮೂರುವರೆ ಪರ್ಸೆಂಟಿನಷ್ಟು ಇದ್ದ ಇನ್‌ಫ್ಲೇಷನ್ ರೇಟನ್ನು ಬೀಟ್ ಮಾಡಲು ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಚೆಕ್ಕಿಂಗ್, ಸೇವಿಂಗ್ಸ್, ಮನಿ ಮಾರ್ಕೆಟ್‌ನಂತಹ ಹೆಚ್ಚು ಕನ್ಸರ್‌ವೆಟಿವ್ ಮಾಧ್ಯಮಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಸೆಕ್ಯೂರಿಟೀಸ್, ಮ್ಯೂಚುವಲ್ ಫಂಡ್, ಮುಂತಾದ ಹೆಚ್ಚು ರಿಸ್ಕ್ ಇದ್ದಿರಬಹುದಾದ ಸ್ಟಾಕ್ ಮಾರ್ಕೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಣವನ್ನು ತೊಡಗಿಸದೆ ಬೇರೆ ವಿಧಿ ಇದ್ದ ಹಾಗೆ ಕಾಣಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. (ಆಗಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ಗೆ ಕೈ ಹಾಕಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಬುದ್ಧಿಯಾಗಲೀ, ತಿಳುವಳಿಕೆಯಾಗಲಿ ಹತ್ತಿರವೂ ಸುಳಿದಿದ್ದಿಲ್ಲ, ಆ ಮಾತು ಬೇರೆ).

ಒಂದು ಕಡೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಕೂಡಿಸಿಕೊಳ್ಳೋಣ, ಭಾರತಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಿ, ಕಾರು-ಪಾರು ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು, ಕೊಡುವವರಿಗೆಲ್ಲ ಕೊಟ್ಟು ಉಳಿದಿದ್ದನ್ನು ಇನ್‌ವೆಷ್ಟ್ ಮಾಡೋಣವೆನ್ನುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ತೊಂಭತ್ತೇಳನೇ ಇಸವಿಯಿಂದ ಮೇಲೆ ಹತ್ತಿದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಎರಡು ಸಾವಿರದ ಒಂದನ್ನು ದಾಟಲು ಮೊದಲು ಮಾಡಿತ್ತು. ಊರು ಕೊಳ್ಳೇ ಹೋದ ಮೇಲೆ ದೊಡ್ಡೀ ಬಾಗಿಲು ಹಾಕಿದರು ಎನ್ನುವಂತೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಕಾಸು ಮಾಡಿಕೊಂಡೋ ಕೆಲವರು ಕಳೆದುಕೊಂಡೋ ಒದ್ದಾಡುತ್ತಿರುವ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ನಾನು ಸ್ಟಾಕ್ ಮಾರ್ಕೆಟ್‌ಗೆ ಏನೂ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದೇ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆದಿದ್ದೆ.

ಐಟಿ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಪರಿಣಾಮವೋ, ಅಥವಾ ತಿಳುವಳಿಕೆಯ ಮಿತಿಯೋ ಎಲ್ಲವೂ ಸೇರಿ ನಾನು ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ದುಡಿದ ಹಣವನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿದ ಮೊದಲ ಕಂಪನಿಗಳೆಂದರೆ ಅವೇ ಆರಕಲ್, ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್, ಎಕ್ಸೋಡಸ್, ಬ್ರೋಕೇಡ್, ಸತ್ಯಂ, ಇನ್‌ಫೋಸಿಸ್, ಇಂಟೆಲ್, ಇತ್ಯಾದಿಗಳು... ಹೆಚ್ಚೂ ಕಡಿಮೆ ನೂರಕ್ಕೆ ತೊಂಭತ್ತು ಭಾಗ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಕಂಪನಿಗಳೇ. ಬಿವಿ ಜಗದೀಶರ ಮುಖ ನೋಡಿ ಎಕ್ಸೋಡಸ್ ಕೊಂಡುಕೊಂಡೆ, ಕುಮಾರ ಮಳವಳ್ಳಿಯವರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದು ಬ್ರೋಕೇಡ್ ವಶವಾದೆ, ಇನ್‌ಫೋಸಿಸ್ ಆಗಿನ ಗೂಗಲ್ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿತ್ತು. ಯಾಹೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಲೆ ಎಂದರೆ - 275 ಪರ್ ಶೇರ್ ಆಗಿತ್ತು, ಸಿಫಿ ಒಂದೇ ದಿನದಲ್ಲಿ 45 ಡಾಲರ್ ಮೇಲೇರಿತ್ತು. ಇಂತಹ ಉತ್ತುಂಗದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ನಾನು ನನ್ನ ಮೊದಲ ಹತ್ತು ಸಾವಿರವನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿದ್ದೆ. ನಾನು ಸ್ಟಾಕ್ ಮಾರ್ಕೆಟ್ ಹೊಕ್ಕಿದ್ದೇ ತಡ ಒಂದೆರೆಡು ವಾರ ದಿನಕ್ಕೆ ನೂರು-ನೂರೈವತ್ತು ಡಾಲರ್ ಅಂತೆ ಲಾಭ (ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ) ಏರುತ್ತಿದ್ದ ಹಾಗೆ ನೆನಪು - ಒಂದು ತಿಂಗಳಾದ ಮೇಲೆ ನಾನು ಎಕ್ಸ್‌ಪರ್ಟ್‌ನಂತೆ ಆಗಿ ಹೋಗಿದ್ದೆ, ದಿನವೂ ಏರುವ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಯಾವತ್ತು ಬೀಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳುವವರಾರು?

ಹೀಗಿರುವ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕುಸಿಯಲಾರಂಭಿಸಿತು, ನನ್ನ ಕಣ್ಣುಗಳ ಮುಂದೆಯೇ ಎಲ್ಲವೂ ತರಗೆಲೆಗಳಂತೆ ಉದುರಿದವು, ಕೆಲವು ನೆಲಕಚ್ಚಿದವು, ಹೆಚ್ಚಿನವು (ಡಾಟ್ ಕಾಮ್‌ಗಳು) ದಿವಾಳಿ ಎದ್ದವು, ನಾನು ಕಣ್ಣು ಬಿಡುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ನನಗಾದ ನಷ್ಟ ಸುಮಾರು ಎಂಟು ಸಾವಿರ ಡಾಲರ್‌ಗಳು, ಅಂದರೆ ಎಂಭತ್ತು ಪರ್ಸೆಂಟ್ ಹಣ ನಷ್ಟ! ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಅಫೀಸ್‌ನಲ್ಲಿ ನನ್ನದೇ ಬೆಷ್ಟ್ ಸ್ಟೋರಿ, ಹಾಗೂ ಸ್ಟೆಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್. ನನ್ನ ಟೀಮಿನಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಬೇಕಾದಷ್ಟು ಜನ ತೆಲುಗ-ತಮಿಳರು ಡಬ್ಬಲ್ಲ್, ಟ್ರಿಪಲ್ ಡಿಜಿಟ್ (ಹಣವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು - ಒಬ್ಬ ಸುಮಾರು ೧೨೦,೦೦೦ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದು ಇನ್ನೂ ಚೆನ್ನಾಗಿ ನೆನಪಿದೆ), ನನ್ನ ಹಾಗೆ ಬಡವಾ ನೀನ್ ಮಡಗಿದ ಹಾಗಿರು ಎಂದು ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಐಟಿ ನಿಪುಣರು ಸ್ಟಾಕ್ ಮಾರ್‌ಕೆಟ್ ನಲ್ಲಿ, ಮಾರ್ಜಿನ್ ಅಕೌಂಟುಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದುದು ಈಗ ಹೊಸದಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ, ಆಗ ಹಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.

***

ಇಲ್ಲಿನ ಎಮ್.ಎಸ್., ಎಮ್.ಬಿ.ಎ.,ಗಳಲ್ಲಿ ಫೈನಾನ್ಸಿಯಲ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್ ಕೋರ್ಸನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಕ್ಷಣ ನಾನೂ ದೊಡ್ಡ ಸ್ಟಾಕ್ ಮಾರ್ಕೆಟ್ ಪಂಡಿತನಾಗುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಅಂದುಕೊಂಡಿದ್ದು ನನ್ನ ಮೊದಲ ಹುಂಬತನ. ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿರುವ ಕಂಪನಿಗಳು - ಜನಪ್ರಿಯವಾದವು, ಐಟಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದವು, ಮುಂತಾದವುಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಬೇಕು, Unknown is unknown - ಎಂದು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದು ಮತ್ತೊಂದು ಪೆದ್ದು ಬುದ್ಧಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿ.

ಶಿಸ್ತಿನ ಹೂಡಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು, ಕೆಲವು ಪಂಗಡದವರು ಸಮಾಜ ಉನ್ನತಿಯನ್ನು, ಏಳಿಗೆಯನ್ನು ಬಯಸುವ ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಹಣವನ್ನು ತೊಡಗಿಸುತ್ತಾರೆ...(ಉದಾಹರಣೆಗೆ "ಸಜ್ಜನರು" ಸಿಗರೇಟ್, ಮಧ್ಯ ತಯಾರಿಸುವ ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ ಹಣ ಹೂಡರು, ಅಥವಾ ಯಹೂದಿಗಳು, ಮುಸಲ್ಮಾನರು ಹಂದಿ ಮಾಂಸವನ್ನು ಸಂಸ್ಕರಿಸುವ ಕಂಪನಿಗಳ ಮೇಲೆ ಹಣತೊಡಗಿಸದಿರಬಹುದು, ಇತ್ಯಾದಿ)...ಕೆಲವರು ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮ್ಯೂನೀ (municipalilty fund ಗಳಿಗೆ ಶಾರ್ಟ್ ಎಂಡ್ ಸ್ವೀಟ್ ಆಗಿ muni) ಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಬಹುದು. ಹೀಗೆ ಅವರವರ ಪಟ್ಟಿ ಅವರಿಗಿರುವಂತೆ ನನ್ನ ಪಟ್ಟಿ ನನಗಿತ್ತು. ನನ್ನ ಹಣವನ್ನು ನಾನೇ ಮ್ಯಾನೆಜ್ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ, ಫೈನಾನ್ಸಿಯಲ್ ಅಡ್ವೈಸರುಗಳಿಗೆಕೆ ಕಮಿಷನ್ ಕೊಡಬೇಕು? ಎನ್ನುವುದು ಕೆಲವರ ತರ್ಕ...ಆದರೆ ನಾನು ಇವತ್ತಿಗೂ ಸ್ಟಾಕ್ ಮಾರ್ಕೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಣವನ್ನೇನಾದರೂ ಮಾಡಿದ್ದಿದ್ದರೆ ಅದು ನನ್ನ ಫೈನಾನ್ಸಿಯಲ್ ಅಡ್ವೈಸರ್ ಮುಖಾಂತರವೇ ವಿನಾ ನಾನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದೇ ಹೆಚ್ಚು.

ಸುಮಾರು ೨೦೦೨-೨೦೦೩ ರ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಫೈನಾನ್ಸಿಯಲ್ ಅಡ್ವೈಸರ್ ಅನ್ನು ಕಂಡು ನನ್ನ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆದೆ, ಅವನು ನನ್ನ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಕಂಪನಿಗಳ ಸ್ಟಾಕ್ ಅನ್ನೆಲ್ಲ ಒಂದೇ ಏಟಿಗೆ ಮಾರಿ ನನ್ನ ನಷ್ಟದ ಕಂದಕವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ! ಜೊತೆಗೆ ನನಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಆತ ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲು ಕೊಂಡ ಸ್ಟಾಕ್ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಿಗರೇಟ್ ತಯಾರಿಸುವ ಕಂಪನಿಯದು!! ಒಂದೆರಡು ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಗರೇಟ್, ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಮ್, ಕ್ಯಾಸಿನೋ ಕಂಪನಿಗಳ ಸ್ಟಾಕ್ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಎಲ್ಲೂ ನಷ್ಟವಾಗಲಿಲ್ಲ, ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಲಾಭವೂ ಬರತೊಡಗಿತು. ಜೊತೆಗೆ buy-low; observe; sell-high and keep the profit ಎನ್ನುವ ಮಹಾಮಂತ್ರವನ್ನೂ ಆತ ಕಲಿಸಿಕೊಟ್ಟ!

ಅದೇ ಕೊನೆ, ಕಳೆದ ನಾಲ್ಕೈದು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ (ಅಲ್ಲೊಂದು ಇಲ್ಲೊಂದು ಅಪವಾದವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು) ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಕಂಪನಿಗಳ ಮುಖ ನೋಡಿಲ್ಲ. ಸಿಗರೇಟ್, ಆಯಿಲ್, ಕ್ಯಾಸಿನೋ, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳು ನನ್ನನ್ನೆಂದೂ ಕೈ ಬಿಟ್ಟಿಲ್ಲ!

ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ನನ್ನ ಮನದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಭಾರಿ ಮೂಡಿ ಬಂದಿವೆ ಆದರೆ ಉತ್ತರ ಇನ್ನೂ ಸಿಕ್ಕಿಲ್ಲ - ಸಿಗರೇಟ್ ಕಂಪನಿಗಳ ಸ್ಟಾಕ್ ಅನ್ನು ನಾನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೆ ಅವರ ಪ್ರಾಡಕ್ಟ್‌ಗಳನ್ನು ನಾನು ಎಂಡಾರ್ಸ್ ಮಾಡಿದ ಹಾಗಾಗುತ್ತದೆಯೇ? ನಾಗರಿಕ ಅನುಕೂಲಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ನನ್ನ ಹಣವನ್ನು ಜನೋಪಯೋಗಿ ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿ ಸಮಾಜದ ಏಳಿಗೆಗೆ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿ, ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ದುಡಿಯುವುದು, ಸಹಕರಿಸುವುದು ನಿಯಮವೇ? ಬರೀ ಒಂದಿಷ್ಟು ಸರ್ವರ್ರುಗಳನ್ನು ಒಂದು ವೇರ್‌ಹೌಸಿನಲ್ಲಿ ಕೂಡಿಕಾಕಿಕೊಂಡ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಬೇಸ್ಡ್ ಕಂಪನಿ ಹೆಚ್ಚೋ, ಜನರಿಗೆ ಬೇಕಾಗುವ ಅತಿ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ "ಒಳ್ಳೆಯ" ಕಂಪನಿಗಳು ಹೆಚ್ಚೋ?